صورت زيباي ظاهر هيچ نيست
اي برادر سيرت زيبا بيار
سلامت با ملامت سازگاري ندارد ! ملامت ممنوع!
هرگاه مقايسه پيش آيد، فرد از فردي که با او مقايسه مي شود دور مي شود و دچار عناد مي گردد و ممکن است ايجاد رقابت خصمانه کرده و يا دست از تلاش کشيدن را در برداشته باشد!مقايسه ممنوع ! (حتي مقايسه کودک با پدر و مادر )
هرگاه نصيحت زياد شود، فرد دوري مي کند ! نصيحت ممنوع !
هر گاه ”بکن، نکن“ زياد شود ( رفتار دستوري ) عناد مي تواند زياد شود!رفتار دستوري ممنوع !
تنبيه فقط مي تواند يک عمل غلط را شامل شود و نه وجود فرد را !تنبيه بدني، روحي و رواني ممنوع !
بنا به بيانيه سازمان بهداشت جهاني
الف ) کم حرمتي
ب)کم توجهي اضطراب
ج) بي احترامي
د ) رفتار ديکتاتوري
به فرمايش حضرت علي (ع): اگر حرمت فرد را بشکنيد، از شرارت او در امان نخواهيد ماند.
از ديدگاه روانشناسي ”حرمت نفس“ حفظ حرمت به رشد عزت نفس کمک مي کند.
7-اگر مي خواهيد کودک شما مسئول باشد، به او حق انتخاب بدهيد، حتي اگر اشتباه تصميم بگيرد، بهتر از آنست که نتواند تصميم گيرنده شود.
قدرت تصميم گيري زماني رشد ميکند که کودک حق انتخاب داشته باشد و ترس از خطا بازدارنده نباشد و بپذيرد که خطا، کاملا طبيعي و انساني است و به گفته گاندي (من خطا را دوست ندارم ولي خطا کاران را دوست ميدارم.)
چه بسيارند جواناني که از ترس اشتباه دست از انتخاب مي کشند و يا انتخاب را به عهده ديگران مي گذارند و چون انتخاب خود را ندارند، خود را مسئول نمي دانند.
8- بر چسب زدن ممنوع ! دزد.... دروغگو...
هرگز، هرگز به کودکي که شيء مورد علاقه اش را از خانه دوستش با خود آورده (کش رفته ) يا کودکي که دست در کيف مادر و يا دست در جيب پدر کرده نگوئيم تو ”دزد“ هستي ”دزدي“ کردي. بر چسب زدن ها خود مي تواند انگيزه تکرار آن عمل ناشايست بشود، در حاليکه دلايل اوليه آن اعمال ريشه در مسائل ديگر دارد، مثلا کودک 2 ساله که چيزي با خود به خانه مي آورد، با هر چه بازي کند، بواقع ”باورش“ خواهد بود که آن شيء متعلق به اوست ! يا کودکي که کنترل بر خواسته هايش در او بطور کامل شکل نگرفته... دچار عناد نسبت به والدين شده و دست در جيب پدر کردن، نوعي تعرض به مال پدر و بواقع علامت سرکشي و عناد نسبت به نوع بر خورد پدر با اوست.
کودک در سنين مختلف بدلايل متفاوت ممکن است دروغ بگويد و هرگز به بر چسب دروغگو نزنيم. زيرا در سنين پايئن ”دروغ شاخدار“ مي گويد که جنبه لاف زدن دارد و آنچه را که آرزو دارد در حقيقت مي بيند و بيان مي کند و خيلي هم جدي ! مثل اينکه من يک اسب در اطاقم دارم.. يا مامانم برايم ماشين خريده يا بابام ماشين... دارد !
در سنين بالاتر دروغ ميتواند ريشه در ترس داشته باشد و يا... که نياز به بررسي دارد.
يکراه حل کليدي ديگر آن است که برچسب نزنيم، آشفته نشويم، آنچه را او مي گويد، بعنوان سوال از او بپرسيم که مثلا گفتي در اطاقت اسب داري ؟ کمک کنيم که او از گفته خود تصويري در ذهن بياورد و صداي شما در گوش او طنين اندازد و او مجد دأ به گفته خود فکر کند و عدم حقيقت را خودش در يابد.
براي ايجاد کنترل بر خواسته ها و دروني شدن آن، بسيار خوبست که انگيزه در طفل از حالت بيروني به حالت انگيزه هاي دروني برسد که نياز به زمان و برنامه جهت دار هست. هرگز نگوئيم که شاگرد اول بشي برات جايزه مي خرم. يچه را رشوه گير نکنيم؛ تشويق درست لازم که بلافاصله بعد از عمل صحيح که مي خواهيد انگيزه تکرار بالا رود، انجام شود با چيزي يا کاري که او به آن نياز دارد و علاقمند است در حد تعادل.
مادران عزيز لطفأ در برابرخطاي فرزندتان نگوئيد «صبر کن بابا بياد منزل ميگم تنبيه کندت !!» اول آنکه فرزند شما از شما يک مادر ضعيف در نظر خواهد داشت که عکس نياز رواني رشد سالم اوست، او نياز دارد که بداند مادرش فردي توانمند است. دوم از پدر يک غول نسازيم.
در ضمن لازمست:
حرمت مادر را پدر نگهدارد
حرمت پدر را مادر نگهدارد
و حرمت مدرسه و معلم را پدر و مادر نگهدارند
لطفا اگر با مدرسه مشکلي هست، مدرسه را در ذهن کودک کوچک و با خود مدرسه کودک تماس مرتب داشته باشيد و مسأله را با هم حل کنيد.
اعتدال را همواره در ذهن و عمل داشته باشيد؛ محبت زيادي و يا کم محبتي حتي بعنوان تنبيه مخرب است.
فرزند سالاري ممنوع ( هريک از افراد خانواده حق خود را دارد و مورد احترام است )
فرزند شما براي رشد صحيح رواني نياز به انظباط به جا و آزادي در جاي خود دارد. فرزندان شما در صورت آزادي زياده از حد، عصيانگر و قانون شکن و خودمحور بار مي آيند و به جاي رشد اعتماد به نفس و احساس توانمندي و ارزشمندي و احترام به خود و تکميل عزت نفس دچار اعتماد به نفس کاذب که همانا غرور است مي شوند.
آرامش – احساس ايمني؛ از خانه مي آيد و بسيار ضرورت دارد. آمار نشان مي دهد که کودکان بزهکار از ”خانه هاي آشفته“ هستند حتي نه لزوما بچه هاي طلاق !
اهميت پول تو جيبي؛ براي رشد کنترل خواسته ها و اولويت بندي و انگيزه دروني داشتن، پول تو جيبي مناسب مي تواند” اهرم“ درستي باشد.
پول تو جيبي مناسب آن است که:
به اندازه امکان خانواده باشد.
در حد نياز کودک و سن او باشد؛ با رشد سني رواني او کنترل خواسته ها مي تواند دامنه خريد او گسترش يابد و پول تو جيبي او پوشش بيشتري بر نيازهايش را مستقيم بدهد.
ابتدا روزانه، بعد هفتگي و بعد ماهانه باشد.
شکيبا بشير فرهمند
|
