رشد جنسي كودكان وچگونگي پاسخ به سئوالات آنها
مقالات

رشد جنسي كودكان وچگونگي پاسخ به سئوالات آنها

 
مقدمه:
ممكن است عنوان اين بحث مفهوم دقيقي نداشته باشد ، اما به دليل اهميت آن و بسته بودن آن و اينكه اين مسئله با تمام مشكلاتي كه دارد رشد مي كند و ادامه پيدا مي كند ضرورت بحث را ايجاب كرده است .

ما در اين مبحث ياد مي گيريم:

1- از بدو تولد كودك برنامه هايي را در نظر داشته باشيم .

2- فرهنگ گفتگو در رابطه با اين مسائل با مسائل ديگر تفاوتي ندارد.

3- گفتگوي ذهني چيست ؟ و در كودكان به چه صورت است؟

4- كودكان در هر زمينه اي با يكديگر متفاوتند .

5- هويت كودكان و نقش والدين .

6- طبقه بندي ژان پياژه در رشد .

7- حاضر كردن كودكان به چه صورت بايد باشد ؟

8- حمام رفتن كودك با پدر و مادر بايد به چه صورت باشد ؟

9- پوشش كودكان در سنين6-3 سالگي .

1۰ - بازيهاي كودكان در سنين حساس 6-3 سالگي .

11- بلوغ زودرس چيست و علل آن كدامند ؟

12- با بلوغ جنسي پسران چه كنيم ؟

13- با بلوغ جنسي دختران چه كنيم ؟

14- نحوه پاسخگويي به سئوالات جنسي كودكان .

1ـ از بدو تولد كودك برنامه هايي را در نظر داشته باشيم :

از بدو تولد رفتارهاي طبيعي كودكان را طبيعي بدانيم و اگر زماني كودكي در رابطه با موضوع بحث سئوالاتي كرد وحشت نكنيم و آنرا غير طبيعي ندانيم و تصور اينكه در محيط كودك بد آموزي وجود داشته از ذهن پاك كنيم و سوالات زيستي كودك را طبيعي بدانيم .

خونسردي خود را هنگامي كه كودك سئوالاتي مي كند يا برخوردهايي كه سابقه نداشته حفظ كنيم كه اين خود يكي از راههاي درمان است . برخورد بد والدين خصوصا در رابطه با اعمالي كه در كودك سابقه نداشته و عكس العمل شديد آنها باعث مي شود انجام آن عمل در ذهن كودك پايدار بماند چيزي كه ما نمي خواهيم در ذهن كودك باقي بماند .

2ـ فرهنگ گفتگو در رابطه با اين مسايل با مسايل ديگر تفاوتي ندارد .

طرز صحبت با بچه ها را كمي دقيق تر بكنيم و در مورد احساس كه مي خوا هيم حرفمان براي بچه حرفي ماندني باشد بايد سعي كنيم اين طرز صحبت را تمرين كرده و به كار گيريم و اثرات آن را حس كنيم .

اگر با كودك با ترديد و ارعاب پيش برويم واز قدرت و بزرگي خود در صحبت با او استفاده كنيم كودك كم كم نسبت به اين نوع صحبت ضد ضربه شده و بي اهميت ميشود و تكرار اين مسئله تكرار كار زشت

را به دنبال خواهد داشت .
مثلا اگر مي خواهيم بچه را از خطر يك كار محافظت كنيم نبايد اتفاقي را كه احتمال دارد برايش رخ دهد جلوي چشمانش بياوريم به طور مثال وقتي مي بينيم كودكي از يك بلندي بالا ميرود دائما به او تذكر ندهيم و صحنه افتادن را جلوي چشمانش نياوريم . اغلب ما هنگام روبرو شدن با اين گونه صحنه ها مي گوييم : ( نرو بالا مي افتي سرت مي شكنه - دستت مي شكنه - پات زخم مي شه - سرت خون مياد و . . . ) در واقع اولين چيزي كه مي گوييم تصوير افتادن يا تصوير اتفاق بدي است كه احتمال دارد رخ دهد براي اين كه مي خواهيم نهايت آن عمل را به او نشان دهيم و با وجود آوردن اين تصور او بترسد و دست از ادامه عملش بردارد . اين رفتار ما تا جايي پيش مي رود كه به صورت تكه كلام در مي آيد . نتيجه اينكه هنگامي كه مي خواهيم جلوي كاري را بگيريم يا عملي را كه كودك انجام مي دهد چه خوب است كه يك جمله مثبت به كار ببريم تا در جهت حفاظت او كمك كرده باشيم . مثلأ هنگامي كه كودك از ارتفاع بالا ميرود بايد گفت : « با دقت بيشتري بالا برو » در مورد تمام اعمال كودك مي توان همين روش را به كار برد .

 
«عوض كردن عمل بسيار مشكل است اما هدايت آن به راحتي امكان پذير است »

 
نتيجه خوب فكر كردن                      خوب پيش آمدن

آن چيزي كه مي خواهي                    همان رخ خواهد داد

 
پس بنا براين نيروهاي خود وكودكان را هم سو كنيد و در جهت هدايت رفتار او بكوشيد نه در جهت منع رفتار او هنگامي كه مي خواهيم واقعا به كودك آسيب نرسد با ارعاب او را سست نكنيم ـ تزلزل در كارش ايجاد نكنيم . حمايت از كودك و حفاظت از كودك در جهت كاري كه انجام مي دهد و تقويت ذهن او مد نظر ماست .

اما زماني است كه مي خواهيم عملي كلا انجام نشود به كل بايد جلوي عمل را گرفت . حداقل كاري كه مي توان انجام داد در مورد كودكي كه در حال انجام كار است و ما دسترسي به او نداريم يا نمي توانيم جلوي كارش را بگيريم اين است كه به او راه احتياط كردن ـ مواظب بودن ـ جمع بودن حواس را ياد مي دهيم .

3ـ گفتگوي ذهني چيست ؟ و در كودكان به چه صورت است ؟

علم روانشناسي مي گويد ما به عنوان آدم بزرگها يك سري گفتگوي ذهني با خود داريم اما كودكان به دليل اينكه اطلاعات ذهني كمي دارند گفتگوي ذهني كمي هم دارند . نكته مهم اينجاست كه گفتگوي ذهني كودكان جملاتي است كه از طرف ما به آنها گفته مي شود ، اطلاعاتي است كه از طرف ما به آنها داده مي شود ،چيزي كه در واقع يادش مي آيد و تشكيل يك گفتگوي ذهني را براي او مي دهد حرف ماست .

سيستم مغز در كودكان مثل كامپيوتر است به همان ترتيب كه در كامپيوتر اعداد و كد ها هستند كه تبديل به تصاوير مي شوند در مغز كودك هم كلمات و حرفهاي ما تبديل به تصوير مي شوند و براي او تصور ذهني به وجود مي آورند . اگر ما به كودك مي گوييم « از پله ها بالا نرو مي افتي يه جات درد مي گيره » مي بنيم كه كودك به كار خود ادامه مي دهد در واقع عرف ما تبديل به تصوير افتادن در ذهن او شده ودر نتيجه او آمادگي بيشتري براي افتادن پيدا مي كند .

نتيجه علمي اين بررسي اين است كه : زماني كه ما تصوير منفي با گفتار منفي در كودك ايجاد مي كنيم نه تنها جلوي كار او را نمي گيريم بلكه تصوير ذهني منفي تمركز كودك را به هم زده و باعث بوجود آمدن آسيب سيستم فكري در او شده ودر كودك آمادگي بيشتري براي شكست بوجود مي آيد .

منحرف كردن فكر كودك از جهت كاري كه انجام مي دهد نه تنها كمكي به حفاظت كودك نمي كند بلكه به استعداد او در شكست و يا اتفاقي كه ما پيش بيني مي كنيم و تمايلي به رخ دادن آن نداريم كمك مي كند .

4ـ كودكان در هر زمينه اي با يكديگر متفاوتند :

كودكان با يكديگر متفاوتند و اين تفاوت ذاتي است . كودكان در زمينه هاي مختلف مثل « كم حرفي يا پر حرفي ـ كم تحركي يا پر تحركي ـ كم خوري يا پر خوري و . . . » با يكديگر تفاوت دارند .

كودكان حتي در بروز مسايل جنسي نيز با هم متفاوتند كودكاني هستند كه به راحتي سو الات خود را مطرح مي كنند و يا كودكاني كه سو الات خود را مطرح نمي كنند اما بايد بدانيم كه مسايل جنسي براي همه كودكان تقريبا يكسان است و بوجود آمدن سوالات جنسي براي همه آنها كاملا امري طبيعي است اما نكته اي كه مهم است اين است كه كودكاني هستند كه اين مسايل را مطرح مي كنند و كودكاني هستند كه مطرح نمي كنند . ما نبايد تصور كنيم كودكي كه سوالات جنسي از ما مي كند دچار انحراف شده و يا تحت تأثير بد آموزي محيط قرار گرفته بلكه بايد بدانيم كه چگونه بايد به سوالات او پاسخ دهيم و چگونه خونسردي خود را در مقابل اين سوالات حفظ كنيم .

5ـ هويت يابي كودكان و نقش والدين :

رفتارها و گفتار هاي پدر و مادر در هويت يابي فرزندان بسيار مهم است .

مادران و پدران پرخاشگر ـ‌ سلطه جو و يا روابط سرد عاطفي باعث مي شود كودك هويت خود را گم كند يكي از انحرافات جنسي كه در واقع نتيجه هويت تزلزل پذير و نا پايدار آدمي است در خانواده هاي خشن يكي از انحرافات جنسي كه در واقع نتيجه هويت تزلزل پذير و نا پايدار آدمي است در خانواده هاي خشن و خشك و در خانواده اي كه روابط والدين به گو نه اي سرد و بي روح است شكل مي گيرد .

هم جنس بازان در محيط خانواده اي رشد پيدا كرده اند كه مادر با خشونت با ديگر اعضا خانواده برخورد كرده است و يا با دادن القاب و عناوين زشت به همسر خود باعث گم شدن هويت كودك خود شده . بنابراين پسراني كه در اين خانواده هستند به پسر بودن خود شك مي كنند و نسبت به پسر بودن خود احساس بدي پيدا كرده و خود را طوري مي پندارند كه از پس يك زن بر نخواهند آمد بنابراين كشش آنها به سوي هم جنس خود خواهد بود . در واقع مي توان گفت : كودكاني كه حس ناتواني در جنس خود مي كنند درونگرا و تمايل به جنس مقابل پيدا مي كنند و در نقش جنس مخالف ظاهر مي شوند .

سوء استفاده هاي جنسي در اينگونه كودكان بسيار راحت تر و بيشتر از كودكاني است كه در خانواده هاي گرم و پر محبت رشد كرده اند .

 
« دادن نقش يك پدر يا مادر در بازيهاي كودكان به تقويت حس پدر يا مادر بودن كمك مي كند »


6ـ طبقه بندي ژان پياژه ‍‍‍‍‍‍ در رشد :

ژان پياژه يكي از صاحب نظران در علم روانشناسي كودك و علوم تربيتي مراحل رشد را به چند مقطع  تقسيم كرده است .

1 ) مرحله حسي حركتي : در اين مرحله كودك در آغوش كشيده شدن را بسيار دوست دارد . لمس پوست او به او آرامش مي دهد در اين سن تمام اعصاب حسي كودكان در منطقه خاصي از بدن به كار مي افتد كه اطراف دهان است بيشترين لذت را از مكيدن شير حس مي كنند . و هنگام چهاردست و پا راه رفتن مي بينيم كه همه چيز را به دهان مي برند . اين مرحله را (دهاني = oral ) مي گويند كه از سن بدو تولد تا 2 سالگي است .

2 ) مرحله پيش عملياتي :
در اين مرحله بيشتر كودك لغتهايي را كه تا كنون فقط مي شنيده كم كم به كار مي برد در اين سن والدين بايد توجه داشته باشند نسبت به آداب دستشويي به او فشار نياورند زيرا كودك در مرحله اي است كه مدفوع خود را نه به شكلي كه مي پنداريم بلكه نشانه اي از خلق و يا بوجود آوردن چيزي كه فقط خود او در آن دخيل بوده حس مي كند و به همين جهت شايد در اين سن مشاهده شده باشد كه كودك در گوشه اي از اتاق و يا جايي كه پنهان باشد اجابت مزاج كرده و در حال بازي با آن است . والدين بايد خونسردي خود را حفظ كنند و اين مرحله را جزو يكي از مراحل رشد او محسوب كنند و با آرامش بيشتري بااين قضيه برخورد كنند اين مرحله را مرحله « مقعدي =Anal  » هم مي گويند كه از حدود سني3 - 5/1 سالگي است . فشارهاي زياد و يا روابط نا مناسب والدين با يكديگر در اين سن باعث بوجود آمدن شب ادراري است كه ناشي از اضطرابهاي دروني كودك مي باشد . بايد در اين سن كنترل مدفوع و ادرار را با آرامش به آنها آموخت .

قصه گويي در اين سن از اهميت خاصي بر خوردار است انتقال فرهنگ ـ رفتارها و . . . از اين طريق ممكن خواهد بود نياز به تربيت صحيح در اين سن حس مي شود خصوصا در اواخر اين مرحله .

3) مرحله عمليات عيني :كودك در اين سن قانونمندتر شده و بوسيله راهنمائيها و تربيت صحيح مي توان به درك نظم و ترتيب او كمك كرد . تفكر او ملموس تر شده و تجربيات عيني را به راحتي قبول مي كند .

مفهوم خوب و بد – زشت و زيبا براي او قابل درك مي شود . در اين مرحله به بررسي خود مي پردازد و به درك تفاوت خود و جنس ديگر مي رسد در صورت بروز هر گونه سوالي از طرف او بايد بدون ترساندن او يا بدبين كردن او نسبت به اين قصه كنترلش كرد . اين مرحله را ( ذكري = sexual ) مي نامند.كه از حدود سني 6-3 سالگي است . در اين سن در حمام رفتن مشكل پيدا مي كند . لباس پوشيدن مشكل پيدا مي كند بازي كردن مشكل پيدا مي كند و ...

4) مرحله عمليات صوري :تصورات انتزاعي در او شروع به شكل گرفتن مي كند . پنهان كاريها در اين سن شروع مي شود .

تشكيل گروه همسالان در اين مرحله بيشتر ديده مي شود كه پيامد آن سوالاتي خواهد بود كه در خانواده والدين پاسخگوي آن نيستند و كودك از كودكان هم گروه خود جواب مي خواهد و در نتيجه پاسخهاي ناقص يا اشتباه دوستان باعث گمراهي او خواهد شد . اين مرحله از سن 6 سال به بالا تا بلوغ است .

7) حمام كردن كودكان بايد به چه صورت باشد ؟ كودك را تا چه سني و چگونه از لحاظ حمام رفتن مي توان كنترل كرد ؟

اگر خواهر و برادر با هم هستند يعني از دو جنس مخالف از حدود چهارسالگي كه كودك نسبت به اين مسائل متفاوت فكر مي كند بايد ولو اينكه پدر و مادر مطمئن باشند كه دو كودك فقط با هم بازي مي كنند بهتر است با يكديگر حمام نروند . اما اگر از يك جنس باشند و اختلاف سني زيادي نداشته باشند ( بيشتر از 6-5 سال ) بلامانع است .

8) حمام رفتن كودك با پدر و مادر بايد به چه صورت باشد‌؟

كودك چهارساله نمي تواند خود را به خوبي بشويد پس بنابر اين بهتر است پدر يا مادر حتما يك نيم پوششي در هنگام حمام كردن او به تن داشته باشند اما بعد از اين سن بايد هر كودك با هم جنس خود حمام برود . دختر با مادر و پسر با پدر اما اگر تاكنون اين كار را انجام نداده ايد هيچگاه به طور ناگهاني عمل نكنيد در مجموع هيچ تغييري را براي كودك ناگهان انجام ندهيد و هيچوقت در هيچ مسئله اي مستقيم عمل نكنيد هميشه فكر شده و اينكه چه طور مي توانيد به هدف خود برسيد كه كودك متوجه نشود عمل كنيد .

مثلا براي اينكه كودك ترغيب شود به اين مسئله يعني ( حمام كردن با جنس موافق خود ) بايد او را تشويق كرد كه تو بزرگ شدي هميشه مردها با هم به حمام مي روند و يا هر تشويق ديگري كه زمينه ساز باشد براي كودك ناگهان كندن كودك و مخصوصا هنگام بلوغ تغييرات ناگهاني باعث مي شود كه كودك متوجه شود اين تغييرات به خاطر اوست و تغييراتي كه به وجود آمده و بنابر اين جلب توجه بيشتر خواهد شد .

در اين سنين ( 6-3 سالگي ) گاهي اتفاق خواهد افتاد كه شما شاهد برهنه شدن كودك و دستكاري كودك خواهيد بود . اولين چيزي كه معمولا در اين مواقع ما مي گوئيم اين است كه ( دست نزن - كثيف مي شوي - مريض مي شوي و ... ) اما همراهي كردن كودك در اين تمركز بدني مي تواند جلوي آسيبهاي زياد را بگيرد مثلا مي توان گفت ( چي شده جايي از بدنت آسيب ديده يا اينكه لباست اذيتت مي كند يا بدنت مي خاره و يا ... )

9) پوشش كودكان در سنين 6-3 سالگي :

در اين سن پوش كودكان در رشد جنسي آنها بسيار مهم است لباسهايي كه الياف مصنوعي دارند – لباسهاي استرچ يا هر لباسي كه كودك آنرا به تن حس كند تمايل كودك را به دست زدن به بدن خود ازدياد مي بخشد يا حتي لباسهايي كه باعث عرق سوز شدن كودك مي شود باعث التهاب پوستي شده و خارش ايجاد مي كند و اگر ما به اين نكته توجه نكنيم كودك دچار بيماري پوستي شده و دائما در حال لمس بدن خود خواهد بود .

و معمولا عكس العملي كه والدين در اين مواقع انجام مي دهند اين است كه ( چرا با خودت ور مي روي يا دستت را از لباست در بياور ) كودك در اين سنين نبايد لباس را به تن خود حس كند بلكه بايد آنرا جزئي از تن خود بداند ( كمرتنگ ، كش تنگ و ... ) باعث مي شود كه باز كودك دستش را به طرف بدن خود ببرد اما اگر اين كار انجام شود چه مقصر لباس بود چه نبود بيائيم و كودك را سرزنش نكنيم بلكه بايد اولين هشداري كه به او داده مي شود در مورد بيماريها باشد .

گفتن اينكه اين قسمت از بدن با بقيه قسمتها فرق مي كند – بيشتر بايد مواظب آن باشي – نبايد به اين قسمت از بدن خود دست بزني كاملا اشتباه است .

كودك بايد بداند هر قسمتي از بدن كه پوشيده است بايد محافظت شود اين قسمت ممكن است پشت كمر او يا دست او باشد . تاكيد بر روي دستگاه جنسي ، خود به خود او را متوجه خود و تن خود مي كند كه ما با آن مخالفيم .

( اصول كار : توجه كودك را به چيز ديگري معطوف كنيد )

در غير اين صورت توجه كودك كم كم از بدن خود به بدن اطرافيان هم جلب مي شود و در اين زمان است كه متاسفانه والدين معمولا از بد آموزي در محيط خصوصا مهد كودك شكايت مي كنند . كه ما مي دانيم غلط است .

اگر كودكي در اطراف خود كودكان هم سال نداشته باشد ابتدا به تفاوت بين پدر و مادر توجه مي كند و در مواقعي كه مي داند امكان آن هست كه بدن برهنه آنها را ببيند به هر طريقي خود را در محيط جا مي زند مثلا مي گويد ( من چشمم را مي بندم تو لباست را عوض كن يا اينكه سعي مي كند با شما به حمام بيايد و ... ) در واقع به كشف قسمتهايي از بدن كه تفاوت را نشان مي دهد مي پردازد . در اين زمان مشكل عمده اي كه براي دختران پيش مي آيد اين است كه خود را فاقد يك عضو در بدن مي پندارند و به اين فكر نمي كنند كه شايد شكل ظاهري آن است كه با ديگري متفاوت است .

اگر كودك شما توجه اين تفاوت نيست بايد او را در موقعيتي قرار داد كه نوزادي را كه از جنس مخالف اوست ببيند و اين عمل بايد به صورت كاملا اتفاقي انجام گيرد اما هرگز نبايد به او گفت كه تو بيا اين را ببين فقط و فقط بايد او را در موقعيت قرار داد خود به خود كودك توجهش جلب خواهد شد .

اگر سوالات كودكان در اين سن به درستي پاسخ داده شود كنجكاوي آنها هم كمتر خواهد شد تا زماني كه دوباره به يك دوره سوالي و سني جديد ديگري برسند اما اگر به سوالات آنها جوابهاي نادرست يا عجيب و غريب داده شود كودك خيلي خوب به نادرستي آن پي خواهد برد زيرا كودكان بسياري از مواقع هنگامي سوالي از ما مي پرسند كه جواب آنرا مي دانند و فقط مي خواهند اطلاعات خود را محك بزنند كه آيا اين جوابي كه من مي دانم درست است يا نه يا اينكه پدر و مادر چقدر نسبت به آنها صداقت به خرج مي دهند آسيب دختران در اين ميان بيشتر است زيرا فرهنگ ما براي دختران به محض درك تفاوت خود و جنس مخالف دچار انزوا و گوشه گيري مي شوند و به تدريج دچار ضعف شخصيتي مي شوند و فكر مي كنند كه دچار نقصي مي باشند . كودكان در اينگونه مواقع اغلب مادر را مقصر مي دانند و به او مي گويند چرا وقتي من از شكمت بيرون آمدم اين عضو را به من ندادي و به همين ترتيب رفتار خشني را نسبت به مادر در پيش مي گيرند و اين تا تا زمان بلوغ ادامه پيدا مي كند و در بعضي از مواقع عقده اي كه در آنها به وجود آمده عميق مي شود و جزو شخصيت آنها باقي مي ماند و در نهايت انساني ضعيف النفس باقي خواهد ماند . اما در برخي موارد با به وجود آمدن بلوغ وقتي دختران شاهد تغييرات جسمي خود مي شوند و اينكه حال آنها چيزي دارند كه پسران فاقد آن هستند (سينه ها ) خيالشان راحت تر شده و التيام پيدا مي كنند .

مادران آگاه براي كودكاني كه اين احساس را پيدا كرده اند جايگزيني مي يابند و از رشد اين عقده جلوگيري مي كنند . با او بازي مي كنند ، در كنار او هستند و به او شور و نشاط مي دهند تا جلوي انزوا و گوشه گيري او را بگيرند .

10) بازيهاي كودكان در سنين حساس (6-3 ) سالگي :

به عنوان هشدار بايد گفت كودكان در سنين 6-3 سالگي بازيهايي را انجام مي دهند كه در سرنوشت آنها موثر است بازيهايي كه كودك در واقع براي لذت بدني طراحي مي كند ( مثل دكتر بازي و ... ) اينها باعث مي شود در كودك حالاتي به وجود بيايد كه شايد در جمع همسالان متوجه آن بايد شد . اما معمولا پدر و مادرها آنرا انكار مي كنند .

كودكي كه رها بازي مي كند ممكن است به دام افرادي بيافتد كه دچار ناراحتي هاي جنسي افراطي هستند اين گونه افراد در واقع بزرگسالاني هستند كه وساطت كودكان را مي كنند ،‌ اين بزرگسالان به خوبي مي دانند خود كودك هم در اين سن زمينه هايي دارد پس به عنوان طعمه خيلي خوب از آنها استفاده مي كنند . والدين نبايد به هيچ عنوان حتي در امن ترين جاها خيالشان از هر بابت راحت باشد بلكه بايد همواره مراقب كودكان بوده و از سكوت طولاني آنها بايد ترسيد .

اين افراد بسيار جاذب كودكان بوده و به راحتي سربازي را با آنها باز مي كنند . اما همه اين اعمال را با نيت و قصد رسيدن به لذت جنسي خود انجام مي دهند ، اين افراد به دنبال قصد تجاوز جنسي نيستند و صرفا فقط شايد بدن كودك را لمس كنند يا مثلا به او مي گويند تو عريان شو من بدنت را ببينم يا من عريان مي شوم تو بدن مرا ببين و كودكي كه در شرايط حساس سني قرار دارد و تشنه اين قبيل قضايا است مطمئنا اين شخص را بسيار دوست خواهد داشت و به راحتي بازيچه او خواهد شد .

اينگونه افراد بعد از بازي با كودكان است كه در واقع به لذت و نيت جنسي خود دست پيدا مي كنند اما براي كودكان مشكلات رواني پيش خواهد آمد زيرا براي بروز ندادن قضيه تهديدهاي وحشتناكي مي شوند . مثلااينكه : ( اگر به كسي بگويي مي كشمت – مادرت را سر مي برم – پدرت را مي سوزانم و...) و با اين كار وحشتي در دل كودك ايجاد مي كنند . يا اينكه هدايايي را به عنوان رشوه و حق السكوت به كودك مي دهند . اين اشخاص ممكن است در پارك – خيابان يا حتي در ديدارهاي خانوادگي حضور داشته باشند مخصوصا در جايي كه نوجوان هست كه اين دوران خود داراي بحرانهاي جنسي زيادي است بايد مراقب بود .

اما زماني هم هست كه كودكان سر راه بزرگسالان بيمار قرار نمي گيرند اما خودشان وسيله اي براي اين كار پيدا مي كنند مثلا وسايل دكتر بازي .

اما هنگامي كه كودك در حين انجام اين بازي هايا در رابطه با اين افراد ديديد نگران نشويد .فقط روابط خود را با اين افراد و با خانواده هايي كه اين افراد در آنها هستند كم كنيد يا به كلي قطع كنيد . اما اگر به فكر قطع رابطه بوديد حتما جايگزيني براي كودك داشته باشيد مثلا اگر اينجا نمي رويم در عوض جاي ديگري خواهيم رفت .

«دوران كودكان ما دوران پس گردني نيست دوراني است كه اگر ما با هوشمان نتوانيم جوابگوي آنها باشيم ازپس آنها بر نخواهيم آمد »

اگر ما بر خودمان مسلط باشيم حتي اگر كودكان را عريان ببينيم يا در حال تقليد يك سري روابط جنسي بايد حضور خودمان را به آرامي اعلام كنيم حتما اگر در اتاق بسته باشد در بزنيم يا سرفه كنيم يا خود را مشغول به يك طرف ديگر اتاق بكنيم چون بچه ها مي دانند اين كار مخفي است در خفا انجام مي دهند .

در خانواده هايي كه آرامش كم است يا عدم حضور به موقع پدر ومادر حس مي شود يا اينكه كودكان از لحاظ عاطفي كاملا سيراب نمي شوند زمينه هايي براي كودكي فراهم مي شود كه آمادگي براي توجه به اين مسايل را دارد و به عنوان ايتام يا درمان خود پناهي به عنوان خود ارضايي مي يابد . آزردگي عاطفي بزرگترين علت پناه بردن كودكان به خود ارضايي است اما حس جنسي كودكان به دليل اين كه هورمونهاي جنسي آنها كامل نشده كاملا با حس جنسي يك بزرگسال متفاوت است اما در نهايت نوعي نشاط در عضو جنسي خود حس مي كنند و بعد از كشف اين نوع نشاط از آن به عنوان نوعي حربه استفاده مي كند . زيرا نارضايتي و وحشت والدين را مي بيند به همين دليل والدين نبايد حساسيت نشان دهند .  

اگر مطمئن هستيد كه كودك اذيت نشده – نترسيده يا از چيزي فرار نمي كند مطمئن باشيد پس از طي دوره سني اين حالت در او فروكش مي كند . اما حساسيتهاي زياد و مقايسه كودك با ديگران و يا بغل كردن ناگهاني كودك يا آسيب رساندن به كودك از لحاظ جنسي باعث مي شود كه كودك در جايي خود را تخليه كند كه مي داند پدر و مادر با او كاري نخواهند داشت مثلا در ميهماني .

در اينجا هم جلب توجه كودك به چيزي غير از آن بسيار مهم است مثلا به اسباب بازي – يك بازي كه دوست دارد – خمير بازي و ... .

اما اگر حس كرديد كودك ممكن است اطلاعات غلطي به غير از منبع شما گرفته باشد سعي كنيد چيزي را كه صلاح مي دانيد با زمينه سازي به او بفهمانيد و بگوئيد .

11) بلوغ زودرس چيست ؟ و علل آن كدامند ؟

بلوغ زودرس بيشتر در شهرهاي بزرگ اتفاق مي افتد و زمينه سازي آن تا حدي اطلاعات درون خانه اي است كه فراتر از اطلاعات عمومي رفته و آن به دليل استفاده از وسايل ارتباط جمعي است بدون توجه به حضور كودكان در كودكان چيزي به نام هويت جنسي وجود دارد و از بدو تولد تا پايان بلوغ در تجسس و تكاپو براي يافتن هويت جنسي خود هستند . كودكان در قالب مرد و زن فرو رفته و رفتارهاي وابسته به جنس را از لحاظ روحي و جسمي پيدا مي كنند . زماني كه هر عاملي باعث اغتشاش در اين تجسس و رويش ستور براي كودك به نوعي نابهنجاري به وجود مي آورد . اين نابهنجاري ها ممكن است در بلوغ زودرس موثر باشد . كودكاني كه محيط خانوادگي سردي دارند و با پدر و مادر ارتباط عاطفي خوبي ندارند توجهشان بيشتر به زنها و مردها و كلا چيزهايي كه از طريق تصاوير به آنها مي رسد جلب مي شود . ديدن برنامه مختص بزرگسالان هم مي تواند مخاطره آميز باشد . بلوغ زودرس چندين علامت دارد كه اگر در سنين پائين 8 سال و به ناگهان در بدن پيدا شود مي تواند تهديد آميز باشد . مخصوصا دختراني كه زودتر به اين سن مي رسند بيشتر مورد استفاده هاي جنسي قرار مي گيرند . در شروع بلوغ فعال شدن قسمت هيپوفيز كه آن هم تحت تاثير هيپوتالاموس است پيام و كليد بلوغ را مي زند . گيرنده هاي اين پيامها در هر قسمت از بدن كه هستند پيام را دريافت مي كنند و شروع به كار مي كنند . رويش مو – بلند شدن قد – رشد سينه ها و ... و تمام اينها در بلوغ زودرس به وجود مي آيد ولي وقتي بروز چندين علامت را باهم ديديم به راحتي بايد مسئله را غير طبيعي محسوب كنيم نبايد بگوييم رشد او زياد است زيرا در اوايل مشاهده مي توان آن را مهار كرد اما با پيشرفت آن اين كار غير ممكن خواهد شد .

* كوتاهي قد در دختراني كه بلوغ زودرس داشته اند به دليل بسته شدن سراپي فيز استخوانها است كه از رشد طولي استخوانها جلوگيري مي كند .


علل بلوغ زودرس :
1) اختلافات جنسي مي تواند باعث بلوغ زودرس شود . اخلال در غدد درون ريز يا فوق كليوي .

2) اشكال در غدد تيروئيد يا بدكاري غدد آدرنال يا تخمدانها يا تومورهاي تخمداني باعث كاركرد غير عادي در بدن شود .

3) اختلال سيستم عصبي و تحريكات عصبي و ... كه ديدن زودرس صحنه هاي جنسي بازتاب بدي روي سيستم عصبي آنها دارد . هنگامي كه ما فكر مي كنيم كودك تصاوير را نمي فهمد درست مي گوئيم اما تصاوير نا مفهوم جنسي در ناخودآگاه كودك مي ماند و دچار فشارهاي ناخودآگاه عصبي در كودك مي شود و به بخش هيپوتالاموس فشار آورده و به هيپوفيز فرمان فعاليت را خواهد داد و بلوغ زودرس اتفاق خواهد افتاد .

4) كودكاني كه ضربه هاي مغزي مي بينند مثل زمين خوردن گيجگاه مي تواند باعث بلوغ زودرس آنها شود . در سنين زير 8 سال اگر تصاوير غير قابل درك ديده شود بلوغ زودرس را موجب مي شود ( نوع حركت تصاوير – نوع لباس پوشيدنها – نوع ارتباط افراد با هم و ... ) همراهي كردن كودك هنگام نگاه كردن به تلويزيون الزامي است هيچگاه كودك را پاي تلويزيون تنها نگذاريد زيرا ضرر آن به طور ناگهاني اتفاق خواهد افتاد و برگشت ناپذير خواهد بود . وسايل ارتباط جمعي يكي از علل جديدي است كه رو به گسترش مي باشد و باعث بلوغ زودرس در كودكان مي شود .

« آگاهي دادن به كودكان در مورد افراد غريبه بسيار مهم است . »

12) با بلوغ جنسي پسران چه كنيم ؟

در دخترها و پسرها حدود 2 سال زودتر از سن بلوغ حالات آن بروز مي كند . رويش مو در قسمتهاي مختلف بدن و در پسرها تعرق زياد . دوش گرفتن روزانه را در پسرها بايد نوعي عادت آنها كرد . يك مرتبه اول صبح و يك مرتبه آخر روز . بعد از بلوغ جنسي دوشهاي شبانه قبل از خواب كنترل آنها را بيشتر مي كند زيرا حرارت زياد بدن را آب جذب مي كند و پايين بودن درجه حرارت در كمتر شدن هيجانات موثر است .

مردهايي كه كمتر مي توانند خود را كنترل كنند توصيه مي شود قبل از تماسهاي جنسي دوش آب سرد بگيرند يا اينكه محل را با آب سرد بشويند .

انرژي درون پسرها با دوش شبانه كم مي شود . اما علائم هشدار دهنده براي شما مي تواند لباس زير آنها – ملحفه آنها و يا استفاده زياد از دستمال كاغذي باشد . كارهاي غير مستقيمي كه شما مي توانيد انجام دهيد : مواد تند و گرم را بايد در تغذيه آنها كم كرد . غذاهاي پركالري بايد كم شود . تخليه هيجانات او از طريق ورزش و يا حتي فشاردادن يك بالش . مشت زدن به بالش و ... .

پسرها هنگام بلوغ زياد با هم صحبت مي كنند و در مورد بلوغ خود غلو مي كنند . از ارتباطهاي خود با دختران و ... سخن مي گويند . ابراز وجود آنها در خانواده ، بر خلاف جهت خانواده خانواده عمل كردن است و اگر هم بدانند اشتباه كرده اند و پشيمان باشند احساس پشيماني خود را مخفي مي كنند .در اين سنين مخالف جهت اجتماع حركت مي كنند و مي خواهند بين يك عده مشخص باشند . انتخانهاي اشتباه و در اين سن به دليل ابراز وجود امكان دارد . اين ابراز وجود حدود 2 سال اول بلوغ است كه صبر و تحمل خانواده بايد وجود داشته باشد تا اين مرحله به راحتي بگذرد . تربيت هاي غلط خانواده باعث مي شود اين حالات در نوجوان باقي بماند . نوجواني كه در كودكي به دليل تنبيه زياد دچار انزوا – شب ادراري يا خودارضايي شده در نوجواني پرخاشگرتر خواهد شد .

تغيير بلوغ جنسي كمي شوك آور است اما ما به عنوان والدين نوجوان بايد بدانيم بلوغ جنسي پسران همراه توليد انرژي بسيار بالايي است .كنجكاوي نسبت به جنس مخالف زياد مي شود واز نزديك ترين كس مثل مادر ـ خواهر ـ مادر بزرگ شروع مي كنند و سن و سال براي آنها مهم نيست .حذف تماسها و به نوعي تغيير مسير او به شما كمك خواهد كرد .

پسرها راه التيام نسبت به جنس مخالف را پيدا مي كنند مثل خود ارضايي هنگام راه افتادن اين دستگاه به آن توجه پيدا مي كنند . بيشتر آنرا امتحان مي كنند و برايشان آرامش بخش است و ضرري هم ندارد . اما بايد بدانيم چه دختر و چه پسر تا وقتي وارد يك رابطه زناشويي نشده درك او از روابط جنسي بسيار محدود است و متفاوت . دفع انرژي جنسي آنها فقط از راه دستگاه جنسي نيست ورزشهايي كه تحرك زيادي دارد او را خسته كرده وبه نوعي انرژي او را تخليه مي كند .

خود ارضايي مثبت به كودك آرامش مي دهد اما خود ارضايي منفي در او باقي مي ماند و بعد از سن بلوغ وقتي ارتباطات اجتماعي آنها زياد نشود منزوي شده و به خود پناه مي برند . در حين انجام اين عمل والدين نبايد عكس العملي نشان دهند و آنرا طبيعي بدانند اما هنگامي كه تا سن خيلي بالا پيش رفت خطرناك خواهد شد . خانواده متشنج ـ روابط خانوادگي سرد به احساس خود ارضايي كودك دامن مي زند .

در اوايل دبيرستان علايم درسي يعني كم شدن نمرات يا ... كم حافظگي آني ـ افت تحصيلي واضح ـ دستگاه ايمني بدني ضعيف ـ بيماريهاي خفيف ـ از لحاظ زرد شدن چهره و افتادن طوق مشكي در اطراف چشم نشانه هاي خود ارضايي منفي مي باشد . به دليل اينكه انرژي آنها از راه خود ارضايي تحليل رفته و توان راه رفتن معمولي را هم از آنها مي گيرد. از علايم ديگر آن كم خوني و زوز گوش ـ رد شدن ستاره هاي رنگي از جلو چشمان ـ خواب آلودگي ـ طلب تنهايي زياد ـ پرخاشگري - ضعف اعصاب و ... كه خود موجب بوجود آمدن زخم هاي آلات تناسلي در اثر تماس شده كه دير بهبود مي يابد و همين طور در بزرگسالي باعث انزال كوتاه مي شود .

كنترل هايي كه حتي المقدور مي توان انجام داد :

1)زمان خواب هنگامي باشد كه نوجوان خسته است و انرژي ندارد .

2)دوش قبل از خواب .
3)محيط اتاق خواب سرد باشد .

4)تشك فوق العاده نازك باشد .

5)رو انداز نازك باشد و لحاف نداشته باشد .

6)بالش سفت باشد .
7) از لحاظ غذايي سيستم غذايي كنترل شود .

8 )حتي المقدور دستگاهي مانند كامپيوتر در جاي عمومي باشد تا مانع پيدا كردن سايتهاي مخصوص شود .

9 ) گوشزد كردن محافظتهاي بهداشتي و اطلاع دادن از تماسهاي اجتماعي نا سالم .

10 ) فرصت هاي دو نفري با پدر براي او فراهم كنيد و شروع زندگي را برايش تعريف كنيد .

11) اشاره به موضوع خود ارضايي فقط در حد اشاره كافيست و آنرا گسترش ندهيد .

13 _ با بلوغ جنسي دختران چه كنيم ؟

ممكن است گاهي شاهد رشد سينه ها _ پريود موقتي يا بر آمدگي و رشد كليتوريس در دختران هنگام تولد باشيم كه آنرا نبايد با بلوغ زودرس اشتباه گرفت زيرا علت آن گذشتن هورمون زنانه از جفت و تأثير آن در نوزاد خواهد بود .

دوره اول قائدگي را مناك مي گويند . خروج از يك مرحله و وارد شدن به دوره بعدي تا حدود يك سال به طور نا منظم اتفاق مي افتد اما بعد از گذشت يكسال بايد حدودا منظم شده باشد . در بعضي دختران اين سيكل 6 ماهه است اما باز هم به صورت 6 ماهه منظم مي باشد .

از ابتداي شروع پريود بايد براي دختران پايه ريزي كرد حتي قبل از بلوغ بايد اطلاعات لازم را به او داد . برعكس در پسران بايد اطمينان حاصل كنيم كه بلوغ اتفاق افتاده است .

بايد براي دختران شروع پريود را به شكلي به ياد ماندني كرد تدارك يك جعبه كه به صورت يك كادو باشد و محتوي وسايلي باشد كه دختر بعد از اين مي تواند از آنها استفاده كند بسيار كاري زيبا و به ياد ماندني خواهد بود . ( پد ـ سوتين ـ شورت ـ لوازم گياهي آرايشي ملايم و ... )

در هنگام چند روزه دوره پريود غدد عرقي آنها ترشح زيادي خواهد داشت و از لحاظ اعصاب كمي به هم ريخته خواهند شد .

در اين دوران مي توان با استفاده زيادتر از مايعات ـ تغذيه دقيق تر ـ استراحت بيشتر به آرامش او كمك كرد .ابراز خوشحالي خانواده از اينكه نوجوان به بلوغ رسيده بسيار مهم است . گرفتن يك جشن خصوصي براي او شادي بخش خواهد بود .

14 ) نحوه پاسخگويي به سوالات جنسي كودكان :

كمك گرفتن از گياهان و جانوران براي فهماندن چگونگي توليد مثل و رشد در انسان تو صيه مي شود . وجود تخمدان و گرده در گياهان و تشابه آن با رحم و اسپرم انسان و عبور گرده از يك لوله كه در انسان همان لوله رحمي است ورسيدن گرده به تخمك كه همان لقاح را در انسان نشان مي دهد توضيح خوبي مي تواند باشد . البته اين تو ضيحات را مي توان هنگامي به كودك داد كه در فضاي بلوغ قرار گرفته باشد . مثلا هنگام جشن تكليف او در مدرسه مي توان اين توضيحات را داد . اين اطلاعات تا قبل از رسيدن او به سن راهنمايي بايد در اختيارش بگيرد . اما اگر به سوالات او غلط پاسخ بدهيد موجب سلب اطمينان كودك از شما شده و مطمئنا سوال بعدي را نخواهد پرسيد .

در زمان بلوغ ارتباط عاطفي خود را با كودك زياد كنيد حتي هنگاميكه كودك عصيانگر شده و شما را قبول ندارد باز هم مهم نيست اين را به حساب مقتضاي سن او بگذاريد . روابط خصوصي و دو نفره تان را اگر پسر بود با پدر واگر دختر بود با مادر همواره حفظ كنيد زيرا در اين سن كودك به دنبال فرصتي است كه جواب سوالات خود را بيابد و ما به طور غير مستقيم اين موقعيت را برايش ايجاد مي كنيم .

در مورد دوستي هاي بين دو جنس فقط ما مي توانيم به حس غريزه آنها فكر كنيم و بچه هايي كه در اين ارتباطات مسئله سكس نداشته باشند فقط هدفشان هم جواري با يكديگر است اما اگر اين تماسها زياد باشد حس خفته آنها بيدار شده و نياز جنسي را به همراه خواهد داشت . ارتباط قوي با كودك ، دادن فاكتورهاي انتخاب به نوجوان و گفتن اينكه چه كسي را براي دوستي مي تواند انتخاب كند بسيار مهم است و اينكه نوجوان بداند چه موقع بايد اين ارتباط را قطع كند در واقع ما مي گوئيم محيط را نمي توان براي او ساخت اما او را مي توان براي محيط ساخت . توصيه هاي بهداشتي براي كودك هم اهميت زيادي دارد . بايد نوجوان بداند بوسيدن و لمس كردن ، استفاده از وسايل ديگران و ... احتمال دارد بيماري براي او وجود آورد و اينكه كودك بايد بداند بعضي از قسمتهاي بدن بايد پوشيده باقي بماند چون بيشتر در معرض ميكروب است .براي پاسخگويي به سوالات جنسي كودكان بايد از ابتدا گفت كودك در هر مقطع سني و در هر شرايطي كه باشد مي توان به مقتضاي همان با او ارتباط برقرار كرد و توضيحاتي به او داد .

سوال مهمي كه در ذهن اكثر كودكان است در مورد نقش پدر در به وجود آمدن نوزاد است ، با توجه به اينكه مادران هميشه باردار و بچه دار مي شوند .

در جواب بايد گفت به كودكان هيچگاه دروغ نگوئيد اما سن و معلومات او را در هر مقطعي كه هست در نظر بگيريد و در واقع اطلاعات پلكاني به او بدهيد تا بعد از مدتي اين اطلاعات به مرور تكميل شود . براي ابتدا مي توان از شباهتهاي بين كودك با والدين و يا حتي با پدر بزرگ و مادر بزرگ شروع كرد . ( موهاي تو مثل پدرت است . چشم هاي تو مثل مادرت است – بيني تو مثل مادربزرگت است و ... ) و مي توان نتيجه گرفت كه پس براي به وجود آمدن نوزاد مادر فقط نصف يك نوزاد را مي تواند به وجود آورد و نصف ديگر را پدر به وجود آورد بنابراين هر دو براي به وجود آمدن نوزاد لازم هستند .

سوال ديگر اين است كه من چگونه به وجود آمده ام ؟

مطابق به ادراك كودك مي توان گفت : در بدن هر زن قدرت زيبايي براي نگهداري از بچه وجود دارد كه ما به داشتن آن افتخار مي كنيم . در بدن ما جايي براي نگهداري هر چيز مهم وجود دارد مثل مغز و قلب كه جاي مخصوص به خود دارند ، براي بچه هاي كوچك هم جايي در شكم مادر وجود دارد كه بچه ها در آن سالم و پاكيزه رشد مي كنند و از آنجايي كه هر بچه براي رشد نياز به تغذيه دارد بنابراين او از غذاهايي كه از راه خون مادر به او مي رسد تغذيه مي كند كه از طريق ناف به او مي رسد پس خون پر از غذاي مادر هميشه بايد در محل نگهداري بچه وجود داشته باشد و آماده سير كردن او باشد .

حالا اگر در اين محل بچه اي وجود نداشته باشد اين خون بيرون رفته تا دوباره خون سالم و پر از غذاهاي تازه جاي آن را پر كند (‌مثل غذاهاي اضافي و مانده اي كه ما دور مي ريزيم ) و تو مي داني هر چيزي كه مي خواهد از بدن خارج شود بايد از انتهاي بدن خارج شود مثل ادرار يا مدفوع پس خون قديمي مادر هم از همان قسمت ها خارج مي شود .

پيام هاي مثبت اينگونه توضيح مي تواند نكات زير باشد :

1) گفتن قدرت بزرگ و زيبا چيزي است كه ذهن كودك را به خوبي و آرامش در مقابل چيزي كه در فيلم ها با درد و وحشت و جيغ ديده است معطوف مي كند ( پس تولد موضوع شيريني است )

2) جايي در شكم مادر اشاره شده كه خود تفاوت ميان زن و مرد را نشان مي دهد .

3) مفهوم خون كه هميشه مفهوم ترس و وحشت را براي كودك داشته حالا به مفهوم مفيد بودن و اينكه براي تغذيه لازم است تغيير مي يابد .

4) هر چيز اضافه – فاسد و ماندني را دور مي ريزيم مثل خوني كه از بدن مادر خارج مي شود در اينجا با ظرافت تمام و بدون اينكه آناتومي بدن زن را به او توضيح داده باشيم به راحتي او را تو جيه كرده ايم .

تاكيد بر روي ازدواج و تصميم گرفتن براي بچه دار شدن و اينكه و قتي پدر و مادر تصميم گرفتند از شدت علاقه همديگر را تنگ در آغوش مي گيرند توضيح كامل و بلا مانعي است و نيازي كه به كودك سيستم آميزش را توضيح بدهيم .

و اينكه دخترها گفته شود وقتي بزرگ شدند قسمتهايي در بدن آنها به وجود مي آيد كه براي بچه داري و به وجود آمدن بچه و نگهداري از او لازم مي باشد .

سوال بعدي در مورد شب خوابيدن هاي والدين و تنها خوابيدن خود اوست :

در پاسخ به او بايد گفت وقتي ما با هم ازدواج كرديم و تصميم گرفتيم با هم زندگي كنيم به يكديگر و به خدا قول داديم كه هميشه در كنار هم باشيم و هرگز از هم جدا نشويم حتي موقع خواب . تو هم مي تواني اين قول را به عروسكت يا به خواهرت كه در اتاق توست بدهي تا اينكه بزرگ شوي و در آن موقع مي تواني اين قول را به همسرت بدهي .

« بايد بدانيم كه اين سوالات و كنجكاوي هاي جنسي معمولا در سنين 6-3 سالگي بروز مي كند »


توصيه اي براي كنترل كودكان در رابطه با استفاده از وسايل ارتباط جمعي :

آيا شما حاضر هستيد كودك خود را به دست پرستار غريبه اي بسپاريد يا اينكه پرستار غريبه اي را به خانه خود راه دهيد و چندين ساعت كودكتان را زير دست اين مربي پرنفوذ رها كنيد . تلويزيون حكم اين مربي را در خانه شما دارد .

تلويزيون در حد بسيار محدود سرگرمي كودك مي تواند باشد اما زياده روي در آن مي تواند او را در دريابي از اطلاعات نامفهوم غرق كند و اين يك بار سنگين رواني براي او به وجود خواهد آورد و اولين آسيب او بر روي تمركز كودكان است .

تصوير سازي تلويزيون مي تواند از تصوير سازي خود به خود در ذهن كودك جلوگيري كند و جلوي تخيلات او را مي گيرد . و اين جلوگيري از رويا پردازي كودك دشد ذهني او را كاهش مي دهد . در نتيجه در كودك قدرت تصميم گيري ضعيف مي شود و تلويزيون در واقع به او مي گويد حالا بنشين و فقط نگاه كن بدون اينكه عملي انجام دهيد . كامپيوتر هم مثل تلويزيون عمل مي كند زمان بازي با كامپيوتر نبايد بيشتر از 30 دقيقه طول بكشد زيرا اگر بيشتر از اين حد باشد كودك پرخاشگر شده و تحت تاثير هيجانات غير قابل تخليه قرار مي گيرد .

آسيب ديگري كه ناشي از تلويزيون است افت تحصيلي كودك مي باشد . كم حوصلگي براي انجام كارهايي كه احتياج به زمان زيادي دارد . چاقي مرضي كه ناشي از نشستن چند ساعت جلوي تلويزيون است عارض مي گردد .

وقتي كودك همراه شماست و يك صحنه انفجاري مي بيند شما با تمام ذهنيات قبلي خود و با دانستن اينكه در اينجا بدن با گريم يا صحنه پردازي دخيل بوده به تصوير نگاه مي كنيد اما كودك واقعي نبودن تصاوير را درك نمي كند و همه صحنه ها را واقعي مي داند.

« حادثه تلويزيون در حدود سني 5 سالگي به وجود مي آيد . »