بی خوابی را جدّی بگیریم، زیرا می تواند نشانه یک بیماری جسمی و یا یک اختلال روانی باشد.
افراد بی خواب درخطر بیماریهایی چون: دیابت، قلب و یا افسردگی هستند. افرادی هم که دچار اضطراب هستند مبتلا به بی خوابی می شوند و همین بی خوابی باعث شدید تر شدن اضطراب می شود و در نهایت یک سیکل معیوب بوجود می آید که منجر به بی خوابی مزمن می شود. یکی از علل بی خوابی که کمتر به آن توجه می شود، آپنه تنفسی (SLEEP APNEA) است. در آپنه تنفسی فرد بطور متناوب برای چند لحظه دچار وقفه تنفسی میشود که بعلّت شل شدن عضلات مجاری تنفسی بوده، در این حال برای مدّتی اکسیژن وارد ریه نمی شود؛ زیرا عضلات حلق دچار حالت شل شدن شده است و بیمار دچار تنگی نفس و سنگینی شده ودر خواب حرکات غیرارادی و غیرقابل پیش بینی انجام می دهد که از آن آگاه نیست و با فشار زیاد مشت میکوبد و ... سرانجام درحالی از خواب میپرد که حال خوبی ندارد. وقفه اکسیژن رسانی می تواند ده ها بار در طول شب تکرار شود ودر نتیجه فردا از خواب بپرد و گاه در نهایت ممکن است به مرگ در خواب بیانجامد.
البته وقتی فرد بعلّت وقفه اکسیژن در ریه از خواب می پرد، خود نمی داند که چرااز خواب پریده است.

چاقی یکی از علل آپنه تنفسی می تواند باشد که تلاش برای کاهش وزن شدت آپنه تنفسی را کم می کند.

در اینجا ذکر چندین عارضه دیگر که علل آنها آپنه تنفسی است می پردازیم:
1)    چاقی (قبلاً گفته شد) – ازدیاد سریع وزن
2)    افزایش فشار خون
3)    افسردگی
4)    خواب آلودگی در طول روز
5)    سردرد صبحگاهی
6)    خشکی دهان
7)    صدای خر و پف
8)    در طول شب با احساس خفگی از خواب پریدن
9)    تکرّر ادرار
10)    بیقراری در خواب
11)    عرق ریزش در خواب
12)    سوزش سرمعده به طرف قلب (در سینه)
13)    گرفتن عضلات پا
14)    دندان قروچه
15)    کاهش کارآیی

تذّکر لازم: در صورتیکه قطع اکسیژن بیش از ده بار در ساعت و بمدّت بیش از ده ثانیه بوده باشد، می توان تشخیص داد که OBSTRACTIVE SLEEP APNEA) OSA) وجود دارد که رجوع به لابراتور خواب (SLEEP LAB) و یا معآپنه توسط چهارگروه پزشک متخّصص ریه، گوش و حلق و بینی، مغزو اعصاب و روانپزشک ضروری است.

شل شدن عضلات حلق هرچه سن بالاتر برود بیشتر می شود و درخانم ها بعد از یائسگی به دوبرابر می رسد که بعلّت کاهش هورمون های زنانه است.

متأسفانه خیلی از اوقات آپنه تنفسی از نظر پزشک و بیمار دور می¬ماند و اغلب به افسردگی نسبت داده می شود و پزشک اقدام به تجویز داروهای ضدافسردگی می نماید که تاثیری ندارد.

اگر بی خوابی شما بیش از یکماه طول بکشد، خوبست به درمانگاه مراجعه کنید که متخصص برای اختلال وضع خواب داشته باشد که خوشبختانه امروزه در ایران هم حرکتی در تأسیس کلینیک اختلال خواب و آپنه تنفسی شده است و اگر دلیل بی خوابی ، آپنه باشد دستگاه کمک تنفسی برای زمان خواب تجویز می شود که هوا را با فشار از راه بینی وارد ریه کرده وحلق را باز نگاه دارد. در صورتی هم که بی خوابی بدلیل آپنه نباشد به شما خواهند گفت.

توصیه: از فشار روحی اجتناب کنید که بی خوابی را شدّت می دهد.

در صورت بی خوابی:
از جابلند شده و بنشینید تا خواب به سراغ شما بیاید؛ هرچند که اینکار ساعات ضروری خواب راکاهش میدهد، اما موثر است. تقریباً 70 درصد بیماران با استفاده از این روش و یا در صورت لزوم استفاده از قرص های خواب آور بهبودی پیدا می کنند.

توصیه عملی:
درصورتیکه دچار بیخوابی شدید و از جا برخاستید و نشستید و زمان طولانی شد، زمان آن رسیده که برای خود یک لیوان شیرگرم و عسل تهیه کنید ودر کنجی دلنشین نشسته ولیوان را در دو دست گرفته، لمس کنید و جرعه جرعه به نوشیدن بپردازید و گرمی آن رادرمجرای گوارش خود حس کنید و به شیر وعسل خود نگاه کنید، آن را بو کنید و یک تلنگر به لیوان بزنید و به صدای آن گوش دهید و باز جرعه جرعه شیرتان را نوش جان کنید و بدانید که خوابی راحت تر همراه با آرامش صبحگاهی در پیش خواهید داشت.


اهمیت خواب درست، کافی و به موقع:
1)    ترشح هورمون ضداسترس در خواب CORTISOL
2)    کاهش فشار بر قلب در خواب
3)    کاهش  فشار بر مغز در خواب
4)    کاهش ریسک چاقی های مفرط OBESITY
5)    کاهش درد پشت
6)    تعدیل خلق و خو و درنتیجه قضاوت بهتر
7)    تعادل و سرعت عکس العمل
8)    کاهش ریسک ابتلا به آنفولانزا